‘Dat heet economie, mamma,’ zegt ze, en ik begrijp wat ze daarmee wil zeggen. Eerder deze week las ik op LinkedIn over een fruitteler die van onze grote supermarkt, die op de kleintjes let(te), voor zijn appels €0,37 per kilo krijgt. In de winkel worden deze appels verkocht voor €2,69 per kilo. Ik kan dat verschil van €2,32 niet bevatten.

‘Het is de zekerheid voor de teler,’ legt ze uit, ‘en dat is voor hem heel belangrijk,’. Ik begrijp dat een ieder die ‘iets’ fabriceert, teelt of maakt, een afzetgebied nodig heeft. Ik begrijp ook dat de tussenpersoon, de winkel die het inkoopt en ook weer verkoopt, kosten maakt. En ik begrijp dat bedrijven investeerders, aandeelhouders nodig kunnen hebben en dat dat allemaal betaald moet worden. Maar de teler, degene die aan het begin van de keten staat maakt ook kosten en die moeten ook betaald worden.

Ik vind het gewoon zo’n enorm verschil €2,69 tegenover €0,37 voor dezelfde kilo appels.

En dan zijn wij er natuurlijk. De consumenten. Ik wil graag een consument zijn die een ‘redelijke prijs’ betaalt voor zijn producten en ik wil ook graag dat de mensen die die producten maken er een ‘eerlijke prijs’ voor ontvangen. Als wij als consumenten €2,69 betalen voor een kilo appels lijkt het mij dat de degene die die appels heeft geteeld met €0,32 per kilo daar geen eerlijke prijs voor heeft ontvangen. Ik begrijp niet waar in die keten van werkzaakheden en acties dat grote verschil ontstaat.

‘Het is zijn keuze om zijn appels aan de supermarkt te verkopen,’ zegt mijn dochter, en daar heeft ze natuurlijk gelijk in. Niemand zal de teler daartoe kunnen dwingen, maar wat was zijn alternatief? Ik geloof ook niet dat het aan die bepaalde grootgrutter ligt, het zal bij de andere supermarkten niet veel anders zijn.

Ik kom er niet uit en ik kan er niets aan veranderen. Dat vind ik een heel lastige. Ik zou ervoor kiezen meer te betalen voor mijn appels als de teler er meer voor betaald zou krijgen. Maar dat gaat niet zomaar gebeuren. Het zet mij wel aan het denken over mijn boodschappen gedrag.

Economie, lees ik via Google, is een wetenschap die zich bezighoudt met de keuzes die mensen maken bij de productie, distributie en consumptie van goederen en diensten. Hoe zouden we die keuzes nou zo kunnen maken dat de verschillen voor de verschillende partijen niet zo groot zouden worden. Aan de ene kant van de keten voor dezelfde kilo appels €2,69 betalen en aan de andere kant van de keten maar €0,37 ontvangen.