Twintig jaar geleden kregen we als gezin contact met een jongen die sinds zijn zesde jaar, met zijn gezin, hulp kreeg van Jeugdzorg. Hij was toen 16 jaar. In de twee jaar dat we hem kenden heb ik veel gezien van het onmachtige gezin waarin hij is opgegroeid. Zijn ouders waren gescheiden, toen hij nog maar een baby was, en zijn vader ging in Frankrijk wonen en kreeg daar een nieuw gezin. Zijn moeder kreeg een nieuwe vriend en een nieuw kind. De jongen had nu ‘een nieuwe vader’. De eerste tien jaar van zijn leven had de jongen daardoor geen contact met zijn biologische vader. Nadat ook de tweede relatie was gestrand wilde zijn moeder dat hij weer contact kreeg met zijn vader in Frankrijk. Het contact is tot stand gekomen maar van een ouder-kind relatie is nooit sprake geweest.
In die tijd ging ik werken op een ROC en sindsdien kreeg ik, als docent en leerlingbegeleider, steeds meer te maken met jongeren met soortgelijke problemen. Vaak waren het ook kinderen uit gebroken gezinnen en te vaak was er bij de ouders onmacht om de gezinsverhoudingen in goede banen te leiden.
Inmiddels weten we dat er veel kinderen met problemen binnen hun gezinnen te maken hebben. We weten ook, door wetenschappelijke onderzoeken en artikelen in wat we vroeger noemden ‘damesbladen’, dat veel van deze problemen voorkomen hadden kunnen worden wanneer aanstaande ouders beter waren voorbereid op het ouderschap.
Een van deze wetenschappelijke onderzoeken is uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam en heeft geleid tot de online cursus PinkCloud. Een ander onderzoek is uitgevoerd door de Hogeschool van Leiden en heeft geleid tot het ontwikkelen van de gedeeltelijke online en gedeeltelijke offlinecursus OuderTeam. Persoonlijk denk ik dat een online cursus gemakkelijk gedaan kan worden door paren die daarnaar, uit zichzelf, op zoek zijn en er samen het beste uit kunnen halen. En ik vermoed dat er veel meer paren zijn die gebaat zouden zijn bij een oudercursus met de steun van offline lessen.
Bottomline is dat deze oudercursussen met veel inspanning, geld en menskracht wetenschappelijk zijn onderzocht en dat het erop lijkt dat het hierbij blijft. En dat is niet genoeg…ik zeg: weten is niet genoeg, het gaat erom wat er met die wetenschap gebeurt.
Om zoveel als mogelijk problemen in gezinnen te voorkomen moet er, volgens mij, aan de voorkant iets structureel verbeteren. In het zorgpakket voor ouders is alle zorg rond de geboorte van een baby geregeld. Maar er is tegelijk de geboorte van een gezin en daarmee moeten deze cursussen, daar ben ik heilig van overtuigd, in het zorgpakket een plaats krijgen. Daarbij zouden ouders de keuze hebben tussen een online cursus als PinkCloud of de (in mijn ogen completere) cursus OuderTeam. De verloskundige kan daarbij adviseren om te kiezen voor het ene of het andere, maar alle aanstaande en prille ouders zouden daarbij gebaat zijn.
Uiteindelijk zullen meer gezinnen zelfstandig (zonder hulp van instanties) en tot hun eigen tevredenheid en geluk kunnen functioneren. Dit zal de gemeenschap geld schelen. Elk gezin dat door een instantie geholpen moet worden kost veel geld en dat valt nog in het niet bij het levensgeluk dat die gezinnen ontberen door de problemen die ze hebben.
De destijds zestienjarige jongen is inmiddels de 30 al lang gepasseerd. Een paar jaar geleden kwamen we hem tegen op het voormalig terrein van Dennenoord waar mensen met psychische problemen worden opgevangen en begeleid. Hij woonde op dat terrein. We spraken hem kort en ik ben bang dat uitgekomen is waar ik al die jaren al bang voor was, dat hij nooit zelfstandig zal kunnen wonen en voor zichzelf zorgen. Bijna een leven lang afhankelijk zijn van instanties, dat kost de gemeenschap veel geld en de persoon in kwestie onbetaalbaar levensgeluk.