Hoe ‘werkt’ het…of eigenlijk…juist niet

Sinds ik een paar vuilniszakken vol zwerfvuil heb opgeruimd kan ik niet meer over straat zonder het zwerfvuil op te merken. Zo liep ik dit weekend langs de speeltuin en zag in de bosjes duidelijk wat blikjes en flesjes liggen. Dit is geen vuil wat de bosjes in waait. Dit is vuil dat er gedumpt is, terwijl dichtbij, aan de andere kant van de bosjes, bij ieder bankje een afvalbak hangt.

Bij mijn opruimrondje afgelopen maandag heb ik niet alleen dat vuil uit de bosjes gegrepen maar ook het voetbalveldje en de omgeving ontdaan van het afval dat daar lag. Aan de kant gewaaid of geschopt. En ik vroeg mezelf af: ‘Hoe werkt dat?’ Ik heb laatst, op een vroege avond wat oudere jeugd bij elkaar gezien in die speeltuin. Misschien is het afval door die oudere jeugd weg gegooid.

Een paar jongeren zitten bij elkaar wat te drinken en wellicht te eten. Ze kletsen en hebben plezier. Voordat ze naar huis vertrekken gooien ze de lege verpakkingen niet in de afvalbak maar in de bosjes. Omdat de afvalbak niet naast, maar enkele meters bij hun vandaan hangt? Omdat het ‘niet cool is’ om het netjes in de vuilnisbak te gooien? Omdat ze gewend zijn alles op de grond te gooien?

Ik dacht: ‘Misschien is het groepsgedrag?’ Oh, hij of zij doet het, dus doe ik het ook maar. Maar ik vind in andere bosjes solitaire flesjes en blikjes. Dan heeft er één iemand gelopen of gefietst (denk ik) en het leeggedronken flesje of blikje hup in de bosjes gesmeten. Dat is dus geen groepsgedrag.

Het is veel gevraagd van een jongere om zijn afval in de afvalbak te gooien wanneer zijn vrienden het in de bosjes gooien. Maar misschien kunnen we onze kinderen leren het gewoon als eerste te doen wanneer ze een lege verpakking hebben. Dan kunnen de vrienden dat voorbeeld volgen…of niet. Maar dan hoeft het voor de jongere geen dilemma te zijn. En we kunnen onze jonge kinderen al wijzen op de afvalbakken en ze leren dat daar het afval in hoort.

Dan werken we spelenderwijs samen aan een beter en schoner milieu.