Discriminatie, schofferen?

‘Sambalbij’ staat in grote letters boven het artikel. Het gaat over discriminatie en ik lees over de pijn die Aziaten hebben gevoeld bij bijvoorbeeld ‘Shanky Wanki Shang Wang’. Dat is hoe wij het verjaardagsliedje zongen in wat ik dacht dat Chinees was. Het volgde steevast op de versies ‘Happy birthday to you’ en ‘Voor je verjaardag veel geluk’. Ook over ‘Ushi’ wordt gesproken, de komische en doortastende Japanse journaliste die de grote sterren, die zij eerder die dag als Wendy hadden ontmoet, de intiemste details uit hun leven wist te ontfutselen. Ze deed dat heel grappig en knap en dat was precies wat ik erin zag.

Ik ben ook Aziatisch en dacht altijd dat ik in mijn leven nooit was gediscrimineerd en zo heb ik het ook altijd gevoeld en dat doe ik nog. Ik had één keer telefonisch contact met een dame die ik via mijn werk een keer had ontmoet en toen ze zei: ‘Jij bent toch een pinda?’ zei ik: ‘Ja, dat klopt,’ en wist toen dat ze wist met wie ze sprak. Het was een tijd waarin ik in de winkel één van de twee niet-blanke medewerkers was en dat zij dat tegen mij zei schokte niet mijn wereld omdat ik ervan uit ging dat zij het vroeg om zeker te weten dat ik het was en niet een van de andere collega’s.

De jaren dat ik op school stond maakte ik er een punt van binnen heel korte tijd mijn leerlingen bij naam te kennen. Waar collega’s zich behielpen met: ‘Bedoel je dat dikke meisje?’ Of: ‘Die jongen met die bril?’ ‘Die rooie?’ of ‘Die altijd zo raar lacht,’ kon ik bijna altijd hun naam noemen. Ik ben ervan overtuigd dat mijn collega’s hiermee nooit de intentie hadden om iemand te discrimineren of te schofferen maar wel om zeker te weten dat wij het over dezelfde leerling hadden.

Met het artikel komt ook bij mij weer ‘de Zwarte Pieten discussie’ naar boven. Ik heb vroeger enorm genoten van het kinderfeest van het jaar. Zwarte Piet is en blijft voor mij een sprookjesfiguur, het knechtje van Sinterklaas zoals ooit voor de verhalen is bedacht. Zoals het is gegaan met die discussie vind ik … nee, niet jammer, dat is niet het juiste woord vanwege de mensen die zich geschoffeerd voelen door de lading die eraan is gegeven, maar het had misschien anders gekund. Toen ik met mijn drie jarige kleinzoontje op straat een keer vier donkergekleurde mannen voorbij zag fietsen en hij mompelde: ‘Zwarte Piet,’ ben ik daar niet op in gegaan. Hij zei het niet om te discrimineren, hij dacht gewoon iets bekends te zien. Ik ben niet bang dat dit kind later donkergekleurde mensen (of andere mensen) zal discrimineren want hij wordt zo niet opgevoed. Hij groeit op in een omgeving waar met hem wordt gesproken over normen en waarden en respect voor elkaar. Ik zou willen dat het veel meer daarover zou gaan.

Ik zie in de winkels alweer de chocoladeletters en de pepernoten liggen en verheug me op het Sinterklaasfeest dat we gelukkig wel gewoon gaan vieren. Zonder intocht van Sinterklaas en wat voor Pieten dan ook. We kunnen de geschiedenis niet veranderen en zelfs het heden niet. We kunnen alleen voor onszelf bepalen hoe we ons daaronder willen voelen.