We hebben een heerlijke vakantie achter de rug en we zijn voornamelijk gewoon thuis geweest. Met het Zuid-Franse weer waarop we deze zomer getrakteerd zijn/worden is het aan het Paterswoldse meer net zo lekker als in…Zuid-Frankrijk.

We hebben wel een paar dagen een uitstapje gemaakt naar ons favoriete eiland en vandaar zijn we, met onze vrienden op hun boot, afgelopen zondag naar huis gevaren.

In het verleden was ik altijd bang wanneer we ‘scheef’ gingen. Ik voelde dan de spanning in mijn lijf terwijl ik me verzette tegen de beweging van de boot. Sinds ik ergens het zinnetje las ‘je kunt vertrouwen hebben of angstig zijn’ lukt het me steeds vaker om vertrouwen te hebben en merk ik dat daarmee de angst weg blijft.

Het was een uitgelezen dag om te zeilen. De wind was goed, het weer was goed, het gezelschap uitstekend en we hebben de hele weg kunnen zeilen zonder de motor te hoeven gebruiken. Er zijn veel handelingen te verrichten op zo’n zeilboot en omdat ik niets hoef te doen (behalve niet in de weg lopen), kon ik goed aanschouwen hoe belangrijk het is dat de samenwerking onder de ‘bemanning’ vlekkeloos verloopt. Dat vraagt om aandacht en positieve aanwezigheid. Luisteren en elkaar bijstaan.

En opeens begreep ik hoe je ook in het ‘gewone leven’ kunt varen op de vleugels van de wind. Het werkt niet wanneer je je ergens tegen verzet. Ik denk zelfs dat het tegenwerkt. Veel beter kun je erover communiceren. Dat hoeft niet altijd meteen maar is wel goed om op een rustig momentje te doen. Zelfs als je bang bent (waar dan ook voor) is het goed om dat uit te spreken omdat de ander (je man/vrouw, vriend(in) of familie) je dan kan geruststellen. En ook dat kun je uitspreken, dat je daar behoefte aan hebt.

Met (positieve) communicatie kun je meebewegen met de mensen om je heen en het leven dat je leidt. En als de ander het niet doet? Dan kun je dat bij de ander laten, maar in de meeste gevallen zal de ander uiteindelijk met je mee bewegen. Dat is hoe het werkt. En het beste is zelf te beginnen. Het is echt relaxed…varen op de vleugels van de wind.

Elk kind heeft recht op een prettig, rustig en bij tijden gelukkig leven. Elk kind heeft recht op de aandacht en aanwezigheid van zijn beide ouders. Elk kind heeft recht op ouders die hun uiterste best doen goed met elkaar te communiceren (omdat van goede communicatie alles afhangt). Elk kind heeft het recht om bij (in ieder geval) één van zijn ouders te wonen. Elk kind heeft recht op genoeg ruimte en privacy. Elk kind heeft recht op (stief)ouders die hun redelijke wensen respecteren en ervoor zorgen. Elk kind heeft recht op het maken van keuzes en zijn mening te mogen uiten.

Elk kind heeft het nodig om gezien te worden. Elk kind heeft liefde, veiligheid, steun en vertrouwen nodig. Elk kind heeft ruimte en privacy nodig. Elk kind heeft erkenning nodig.

Elk kind verdient liefde en kameraadschap van zijn (stief)ouders. Elk kind verdient een luisterend oor. Elk kind verdient tevreden te mogen en kunnen zijn in een goede woonomgeving.

Elke ouder heeft de verantwoordelijkheid zijn kinderen goed voor te leven. Elke ouder heeft de verantwoordelijkheid goed met zijn kinderen te communiceren. Elke ouder heeft de verantwoordelijkheid goed voor zijn kinderen te zorgen.

Elk kind heeft de meest kwetsbare positie. Terwijl ouders niet meer met elkaar kunnen en willen leven, vragen zij dat wel van hun kinderen. Nog te vaak zijn hun keuzes gericht op wat zij willen, wat voor hen goed voelt, op hun eigen gemoedsrust gestoeld. In plaats van op dat van de kinderen die er dagelijks mee worden geconfronteerd en niet de keuze en mogelijkheid hebben er iets aan te veranderen.

Ik vraag me steeds meer en vaker af: wat snappen mensen niet?

Ik vertelde laatst aan mijn kleinzoontje een verhaal, waar mijn familie en ik al jaren glimlachend aan denken. Het ging over mijn moeder en hoe, meer dan enig ander die ik ooit heb gekend, zij volkomen eigen en autonoom was. Een ander zou misschien zelfs zeggen ‘a- of anti-sociaal’.

Mijn moeder kwam niet veel buiten. Ze bezocht nauwelijks haar kinderen en kwam de kleinkinderen met een bezoek vereren op hun eerste verjaardag. Het had alles te maken met het feit dat van haar 12 kinderen er elke dag wel enkele haar kwamen bezoeken, en later ook de opgroeiende kleinkinderen. Zij wilde daar terecht altijd voor thuis zijn, want geen van ons vond het prettig als mammie/oma er niet was.

Op een dag zag een buurvrouw haar kans schoon om haar voor een kopje koffie uit te nodigen, toen zij op het balkon haar was ophing. Mijn moeders reactie: ‘Ik heb zelf wel koffie,’ En dat was dat. Mijn kleinzoontje vond het heel grappig, hij moest er heel erg om lachen.

Ik zette op Instagram vandaag een foto van de verjaardag van onze schoonzoon. In de kamer zie je de jarige met om hem heen de rest van zijn verjaardagsbezoek. In de keuken, met de rug naar hen toe, zie je mij aan de tafel het magazine lezen dat mijn dochter voor hem heeft gemaakt. Haar ‘droge’ commentaar een paar dagen later op onze familie app was: ‘Altijd leuk als je moeder op bezoek komt,’. Iedere keer als die zin in mijn hoofd opkomt, trekt mijn mond vanzelf in een glimlach.

Voor mij betekent het dat, net als vroeger thuis, wij in ons gezin altijd onszelf kunnen zijn. Wij komen niet bij elkaar op bezoek, we komen bij elkaar thuis en dat vind ik een heel groot goed. Mijn kinderen vonden het altijd heerlijk om bij oma Janssen te mogen doen wat zij wilden. Lezen, televisie kijken, eindeloos kletsen met de aanwezige ooms, tantes, neefjes of nichtjes en als je even alleen in de aangrenzende slaapkamer van oma en opa op bed wou zitten niksen, dan was dat ook goed.

Mijn dochter vroeg mij laatst wat ik van thuis had meegenomen dat ik net zo wilde, en ik antwoordde: ‘Onvoorwaardelijke liefde,’. Daar hoort dit bij; te mogen zijn wie je bent.

Ik heb een idee hoe de politiek anders moet. Ik kon er steeds de vinger niet op leggen maar ik zit al lang met het gevoel dat daar iets helemaal verkeerd zit. Bovendien krijg ik steeds minder vertrouwen in de politiek. Ik heb me echt suf gepiekerd…en volgens mij begin ik te begrijpen wat anders zou moeten.

In mijn beleving gaat het nu zo; de regering doet zijn uiterste best om het land te besturen. Dat lukt niet (meer) goed. Wat daar deels schuldig aan is zijn de ‘randzaken’ waar veel teveel aandacht aan wordt gegeven. Ik doel daarmee op nieuws over zaken als de sms’jes van de premier en natuurlijk niet over grensoverschrijdend gedrag of de toeslagen affaire.

Verder vraag ik me af of alle politici wel integer genoeg zijn om hun functie te mogen uitvoeren.

De oppositie doet wat er van hen wordt gevraagd; ze voeren oppositie. Wat ik zie is dat een lid van de regering spreekt en dat leden van de verschillende oppositie partijen naar de microfoons snellen om de minister, of de staatssecretaris, te vertellen hoe ‘belachelijk stom’ en ‘waardeloos’ hetgeen gezegd wordt, wel niet is. Ik verbeeld me dat het soms zelfs gebeurt in woorden van die strekking of nog erger, erger.

Daarom moet volgens mij de oppositie veranderen in ondersteuners. Wanneer een minister of staatssecretaris heeft gesproken gaan de ondersteuners, in hun partijen, uit elkaar en onderzoeken met elkaar hoe ze het onderwerp kunnen verbeteren.

Verder zou elke minister een specialist moeten zijn in zijn portefeuille. Zoals mevrouw Kaag als ex-diplomaat volgens mij hoort op Buitenlandse Zaken, de post die zij oorspronkelijk had. Ik begrijp de logica niet van een switch naar Financiën waar zeker een andere minister meer op zijn plaats zou zijn. Ik heb onlangs begrepen dat elke minister zo’n switch kan  maken omdat hij omringd wordt door deskundige adviseurs. Toch lijkt het mij het beste als de minister zelf op zijn post de meest deskundige is. Voor mij is dat een logica.

Dus ondersteuners en specialisten, de politiek zou positief veranderen en daarmee de samenleving ook.

‘Ze voelde voor mij als een vreemd welpje,’  dit is de beste, eerlijkste en meest oprechte uitspraak over een kind uit een oorspronkelijk gezin, dat ik ooit heb gehoord. Vele tweede huwelijken of relaties gaan ook stuk en wanneer daar kinderen bij betrokken zijn, zou dit een plausibele reden daarvoor kunnen zijn.

Het is niet moeilijk van een jong kindje te houden dat door je vriend of vriendin, wanneer jullie een relatie zijn begonnen, uit een eerdere relatie is meegenomen. Het overweldigende gevoel dat een stiefouder ervaart wanneer hij/zij voor het eerst zelf ouder wordt kan echter iets doen met het gevoel dat er tot die tijd was voor het jonge stiefkindje. Voor de nieuwe moeder zal dit mogelijk nog sterker zijn dan voor de nieuwe vader. Zij heeft immers het nieuwe kindje onder haar hart gedragen. Het verschil is enorm en dat is heel logisch. Voor de vader of moeder van het eerste kind is het de uitdaging dit toch in goede banen te leiden. Voor hen is het gevoel voor beide kinderen hetzelfde, terwijl voor de nieuwbakken ouder, op dat moment en in die omstandigheden, dat vaak niet te bevatten is.

Communicatie is in deze situatie van groot belang. Voor de ouder van beide kinderen is dit, vanaf dat moment, het ‘eigen’ gezin. Voor de nieuwe ouder kan het teveel zijn en is er goede en liefdevolle communicatie nodig om deze nieuwe ouder te laten inzien dat ook het eerste kindje onderdeel uitmaakt van het nieuwe, samengestelde, gezin.

Het is niet gemakkelijk om een samengesteld gezin te zijn en de moeilijkste positie daarin is vaak die van het kind uit het oorspronkelijke gezin, in ten minste één van de twee nieuwe gezinnen en soms zelfs in beide gezinnen.

Ik heb vaak tegen ouders gezegd: ‘Als jij het moeilijk vindt (elke situatie die zich in, of na, een scheiding voordoet), stel je dan voor hoe moeilijk het voor het kind of de kinderen is,’. En het grote verschil is dat de ouder er invloed op heeft en het kind, zeker als het heel jong is, helemaal niet.

Natuurlijk zijn er oplossingen voor het verminderen van gasverbruik. Verminderen. Punt. En niet alleen met gas maar met veel meer. We kunnen ook minder gebruik maken van elektriciteit en waarschijnlijk nog veel gemakkelijker dan van gas.

Toen ik in 1975 als 16 jarige in een supermarkt begon te werken was deze open van half 9 tot 6, van maandag tot en met vrijdag. Zaterdags waren ‘we’ open van half 9 tot 5. En ’s zondags waren we gewoon dicht.

In de eerste drie jaar dat ik werkte kwam voor het eerst de koopavond op de donderdag. We waren vanaf toen op donderdag open tot 9 uur ’s avonds.

Wanneer de uitbreiding van openingstijden, tot en met de zondag aan toe, begon weet ik niet meer. Ik weet nog wel dat ik toen al dacht dat het in zekere zin verspilling zou zijn, vanwege de verwarming en verlichting die nodig zou zijn voor die langere openingstijden. Bovendien zouden mensen niet meer kunnen kopen omdat dat afhankelijk is van wat men kan en wil besteden en niet van winkelopeningstijden.

We doen vaak alsof we niet meer kunnen inleveren wat we ooit hadden. We doen ook alsof de economie eindeloos moet groeien. Volgens mij kan dat eenvoudigweg niet. Niets kan eindeloos groeien en een economie ook niet. Dat is ook niet wenselijk al zijn er mensen die ons dat willen doen geloven.

Ik lees in het Dagblad van het Noorden, van 16 juli jl., dat in Meeden mensen tot wanhoop worden gedreven, ’s nachts niet kunnen slapen vanwege geluidsoverlast veroorzaakt door ’35 gigantische windturbines’ die 140.000 huishoudens van stroom kunnen voorzien. Het meest kwalijke dat ik in het artikel lees is dat ‘in afwachting van een oplossing voor Het Geluid, (de mensen die erover gaan) natuurlijk niet de windmolens ’s nachts stilzetten (want) dan zouden ze honderdduizenden euro’s mislopen’. Het geld is weer belangrijker dan het welzijn van de mensen.

Hoeveel zijn we er met elkaar eigenlijk beter van geworden sinds de winkels steeds vaker en langer open zijn gegaan. Terwijl veel mensen niet eens meer naar die winkels toe gaan omdat ze een groot deel van de gewenste artikelen online bestellen, laten bezorgen en evenzo gemakkelijk weer terug sturen. Sommigen omdat er iets niet goed aan is en anderen omdat ze, voor de zekerheid, maar tegelijk drie of vier verschillende exemplaren hebben besteld.

Hoeveel huishoudens zouden eigenlijk van stroom kunnen worden voorzien wanneer die niet wordt verspild in lege winkels die toch 7 dagen per week, waarvan een aantal 14 uren per dag, open ‘moeten’ zijn?

De cursus ‘Samenleren’ is een cursus voor ouders van jonge kinderen om ze met taal te helpen en ondersteunen bij hun ontwikkeling op elke gebied; fysiek, cognitief en sociaal/emotioneel. Ik droom ervan deze cursus ooit echt te kunnen en mogen geven aan mensen voor wie het bedacht en bedoeld is, de echte doelgroep.

In deze cursus komt het belang van rituelen voor kinderen onder andere aan de orde. Het is voor kinderen belangrijk te weten wat ze kunnen verwachten. Ze moeten weten dat ze op vaste tijden kunnen rekenen op de maaltijden die ze nodig hebben. Je kunt ze al jong laten helpen bij de voorbereiding van dat eten en praktische zaken als het klaarmaken van de tafel. Daar kun je een mooi ritueel van maken.

Jonge kinderen hebben ruim voldoende slaap nodig, oudere kinderen en volwassenen trouwens ook. Ik las onlangs dat voldoende slaap nog belangrijker is dan gezond eten, iets wat ik niet perse zelf zo had ingeschat.

Een vast bed ritueel is voor een kind ook een goede voorbereiding voor een goede nachtrust. Op tijd stoppen met wat voor schermpje dan ook, een douche of bad beurt waar ’s avonds vaak meer tijd voor is dan ’s morgens, wanneer er misschien moet worden klaargemaakt voor school en werk. En dan voorlezen voor het slapengaan.

Ik ben iemand die geen make-up gebruikt maar wel altijd alle verzorgingsmiddelen heeft klaarstaan. Reinigingsmelk, tonic, dag- en nachtcrème en bodycrème. Ik heb een tijdje grote katoenen, herbruikbare wattenschijven gebruikt, maar vond dat zo lastig dat ik het schoonmaken van mijn huid ’s avonds vaker niet deed, dan wel. Dus heb ik nu gekozen voor kleine, minst milieu belastende weggooi wattenschijfjes.

Na meerdere waarschuwingen van tandarts en mondhygiëniste gebruik ik, in ieder geval één keer per dag, ragers om de ruimtes in mijn gebit schoon te maken. En nu heb ik een vast avond ritueel; gebit rageren, lenzen uit doen, tandenpoetsen, gezicht reinigen en verfrissen, nachtcrème opdoen en handen insmeren met handcrème.

’s Ochtends douchen, bodycrème insmeren, eten en thee drinken en na het tandenpoetsen gezicht reinigen en verfrissen met Micel Air en dagcrème opdoen, haren borstelen en klaar.

Ik had hier heel lang geen geduld voor maar ben blij dat ik me zelfs aan deze rituelen houd nu ik weer wat vaker werk. En ik denk dat het juist nu belangrijker wordt, met mijn ouder wordende lijf en mijn ouder wordende brein. Maar als ik je een raad mag geven…doe het nu, je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen.

Er zijn veel kinderen die noodgedwongen in twee huizen moeten wonen, en zij zijn nog de gelukkigen, omdat dat bij hun eigen ouders is. Ik heb het lange tijd aangehoord van leerlingen vroeger, waarbij dat trekken van het ene huis naar het andere, te vaak, niet soepel verliep. Dat ging van boeken die net bij de ouder lagen waar de leerling die dag niet vandaan was gekomen, tot een jongeling die elke dag bedacht waar hij die dag ging slapen en waar hij ging eten; omdat zijn beide ouders hem zo graag bij zich wilden hebben.       

Sinds een aantal maanden zijn wij het zelf die elke week van het ene huis naar het andere trekken, niet omdat onze ouders gescheiden zijn (wij zijn zelf de ouders) maar omdat we op twee plekken wonen en werken. En nu voelen we een beetje hoe dat misschien voor de kinderen is. Het grote verschil is dat wij zelf beslissen hoe we het doen, en de kinderen daarbij afhankelijk zijn van hun ouders.

Wij hebben inmiddels een modus gevonden die het voor ons heel gemakkelijk maakt. We hebben allebei een werk-tas waarin in ieder geval de laptop met toebehoren mee moet. Verder hebben we altijd een eet-tas mee waarin steeds minder mee gaat. En we hebben ieder een toilettas die we altijd meenemen.

Alle vaste dingen hebben we dubbel, d.w.z. toiletspullen als tandenborstels en tandpasta, lenzendoosje en toebehoren, douchespul, shampoo, bodycrème enz. Datzelfde geldt voor de keuken; pannen, bestek, enz. kruidenpotjes, boter, koffie, thee, alles wat we elke dag gebruiken.

Qua kleding en schoenen was het lang nadenken en heel lang heen en weer slepen voordat we het voor elkaar hadden. Voor mij betekent het genoeg ondergoed en sokken in beide huizen, kledingstelletjes die bij elkaar horen, verdeeld over de twee huizen en opletten welke schoenen ik waar wil hebben.

Qua schoonmaken is het heel gemakkelijk in die twee kleine huisjes; ik probeer op de dag van vertrek het huisje dat we gaan verlaten schoon en netjes achter te laten met op het wasrek de schone was die daar kan blijven hangen tot we terugkomen. Ik hou van beide huizen evenveel en vind het altijd fijn weer naar het andere huis te vertrekken. En dat is omdat we er zelf over gaan hoe we de beide huizen bewonen.

Ik vraag me vaak af hoe het echt is voor de heen en weer trekkende kinderen, omdat zij te maken hebben met hun ouders die beslissen hoe zij hun beide huizen bewonen. Ik hoop dat daarbij het belang van de kinderen voorop staat.

Net als de meeste mensen worstel ik soms met ‘het leven’. Ik zeg expres ‘soms’ omdat er veel meer momenten, tijden zijn dat ik me goed voel, lekker in mijn vel zit. Ik geniet daar erg van omdat de herinneringen er nog genoeg zijn van die andere tijden, dat ik niet goed in mijn vel zat en worstelde met het leven.

Ik heb er erg onder geleden dat ik me vaak met anderen vergeleek en daar altijd als de mindere uitkwam. En in grote gezelschappen voelde ik me vaak verloren. Ik begreep niet hoe dat kwam maar had wel ergens een idee dat het te maken had met hoe ik me gedroeg. Ik ben veel bij mezelf te rade gegaan wat ik daar toch aan kon doen, want het voelde niet fijn.

Alleen thuis, in mijn eigen gezin of in mijn familie voelde ik me goed en veilig. Daar weten ze dat ik soms stil kan zijn en dat ik soms wat hulp nodig heb, wat ze me dan kunnen bieden omdat ze me zo goed kennen. In andere gezelschappen was het vaak lastig. Dan wilde ik wel wat zeggen of doen om de mensen tegemoet te komen maar ik wist vaak gewoon niet hoe dat moest. Ik durfde het eigenlijk niet goed. De keren dat ik mezelf dwong contact met mensen te maken voelden achteraf altijd als een overwinning.

Door veel over mezelf na te denken en op te schrijven lukte het me gaandeweg, om me vaker goed in mijn vel te voelen. Daar heeft mijn gezin veel goed aan gedaan en ik ben blij dat ik altijd naar ze geluisterd heb wanneer ze me wezen op gedrag dat beter anders had gekund, wetende dat ze me daarmee wilden helpen.

Onlangs kreeg ik van onze kinderen een boekje van Monique Schouten en door dat boekje kocht ik het uitgebreidere boek ‘De beste versie van jezelf’ met als ondertitel ‘Doorbreek je v-cirkel in vijf stappen’. Ik ontdekte daarin welk menstype ik ben en begreep eindelijk mijn laatste belemmeringen om me echt goed te voelen. Door de handreikingen die het boek geeft kan ik daar nu anders mee omgaan en dat is fijn. Dat maakt het voor mij nog gemakkelijker om de beste versie van mezelf te worden.  

Door de verschillende menstypen steeds weer te bestuderen kan ik nu soms meer begrip opbrengen voor mensen uit mijn omgeving en dat zou ik iedereen gunnen.  Ik zou iedereen gunnen te weten hoe ze de beste versie van zichzelf kunnen worden, gewoon omdat dat heel prettig is. En ik zou ook iedereen gunnen begrip voor anderen te kunnen opbrengen, wederom omdat dat heel prettig is en een positieve verandering teweeg zou kunnen brengen in de omgang met elkaar.  Lukt mij dat nu altijd? Nee, nog lang niet altijd. Maar ik ben me er wel bewust van en kan het nu in ieder geval proberen.

De methode die leert over de menstypen heet het Enneagram. Misschien wil je het eens opzoeken en er je voordeel mee doen. Ik zou het je van harte gunnen.

‘Ik ben er nog…en ik had ook dood kunnen zijn.’

Het was rustig vanmorgen op de weg. Al fietsend kwam ik weinig verkeer tegen. Ik reed op een fietspad waarop alle wegen die erop uitkomen, eindigen met ‘haaientanden’.

Ik zag de vrachtwagen uit de zijstraat naderen. De chauffeur reed niet hard op de haaientanden af…maar wel door, zonder op of om te kijken, toen ik op mijn voorrangsweg, net voor hem langs zou rijden. Ik dacht: ‘Nou, JA,’ en even later: ‘Ik had ook dood kunnen zijn.’

Het lijkt dramatisch, en overdreven, om dat te denken maar ik denk dat dat echt had gekund. Er gebeuren regelmatig ongelukken waarbij een fietser onder de enorme wielen van een vrachtwagen de dood vindt.

We waarschuwen onze kinderen voor vrachtwagens en hun ‘dode hoek’. Ik ken een plek waar een jonge vrouw door zo’n ‘dode hoek’ de dood vond onder de wielen van een vrachtwagen. Op die plek staat daar nu een waarschuwingsbord voor…te laat dus. Nog elke keer dat ik langs die plek kom, liggen er verse bloemen om ons eraan te herinneren dat daar een mooi mens veel en veel te vroeg het leven heeft moeten (ver)laten.

Ik heb de neiging om op de stoep te gaan staan wanneer mij van achteren een vrachtwagen nadert. Soms doe ik het…en soms ook niet. En ik ben ook een keer achter een vrachtwagen langs gefietst die achteruit een steegje in zou rijden. Toen realiseerde ik me direct daarna dat ik ook in die hoek geplet had kunnen worden wanneer de chauffeur iets eerder die grote wagen in zijn achteruit had gezet.

Nu is dus gebleken dat we ook voorzichtig moeten zijn wanneer ons een vrachtwagen nadert waarvan wij de chauffeur kunnen zien  en waarvan de chauffeur ons zou kunnen zien en op tijd stoppen…maar dan moet hij wel kijken.

Nu pas weet ik dat ik onbewust altijd het oogcontact afwacht dat duidelijk maakt dat een chauffeur mij heeft gezien, en dat ik dan dus veilig mijn weg kan vervolgen. Dat deed mij vanmorgen mijn vaart minderen in plaats van door te rijden op de voorrangsweg, waar ik gewoon voorrang had.